Każdy, kto miał do czynienia z jakimkolwiek językiem obcym wie, że jego opanowanie wymaga wiele wysiłku i przede wszystkim czasu. W zależności od tego, jakie dana osoba posiada zdolności, jaką metodą się uczy oraz ile czasu poświęca na naukę, przyswajanie nowego języka może przebiegać różnie i rozmaite mogą być również jego efekty. Także jednoznaczna ocena umiejętności językowych bywa bardzo trudna. Z tym problemem zawsze borykają się pracodawcy, którzy delegują swoich pracowników do pracy za granicą, także do opieki nad osobami starszymi.
Pierwszy problem wynika z tego, że umiejętność posługiwania się językiem obcym składa się z kilku elementów, takich jak mówienie, rozumienie ze słuchu, pisanie, czytanie i gramatyka. Rzadko bywa tak, że ktoś opanował je wszystkie w równym stopniu. W tym aspekcie dużą rolę odgrywa to, gdzie i w jakiś sposób opiekunka uczyła się języka. Osoby, dla których język niemiecki był obowiązkowym przedmiotem w szkole, dużo lepiej radzą sobie z rozumieniem tekstów czytanych, potrafią same coś napisać i znają przynajmniej podstawowe zasady gramatyki. Natomiast inni, którzy uczyli się niemieckiego już przebywając i pracując w Niemczech, doskonale rozumieją ze słuchu i potrafią więcej sami powiedzieć, jednak nie zawsze są w stanie coś napisać i częściej popełniają błędy gramatyczne.
Po drugie, wstępne zweryfikowanie umiejętności językowych opiekunki często odbywa się przez telefon. Zdarza się, że podczas takiej rozmowy opiekunka próbuje odłożyć konwersację po niemiecku na inny termin lub prosi o chwilę przerwy. Pojawia się wtedy uzasadnione podejrzenie, że dana osoba nie radzi sobie z językiem obcym, jeśli nie ma pod ręką swoich notatek, listy ze słownictwem itp. Wielokrotnie panie tłumaczą się też tym, że znają najważniejsze słówka i zwroty, jednak w tym momencie nie mogą sobie ich przypomnieć. Zapewniają, że po odświeżeniu wiedzy będą potrafiły przeprowadzić płynną rozmowę. Wtedy pracodawca ma niełatwe zadanie, bo musi wstępnie zdecydować, czy dana osoba naprawdę poradzi sobie w kontaktach z niemieckimi klientami. Poza tym często powstają rozbieżności między oceną dokonaną przez telefon a bezpośrednią rozmową/testem – tutaj opiekunka wypada czasem lepiej, a czasem gorzej.
Kolejnym problemem jest zjawisko bariery językowej, które nie wynika z nieznajomości języka, ale ze strachu przed konwersacją. Niektóre osoby znają naprawdę wiele słów, jednak boją się, że mogą zostać źle zrozumiane lub że zrobią wiele błędów gramatycznych. Taka okoliczność jest nie do przewidzenia w Polsce, zdarza się zazwyczaj dopiero na miejscu pracy. Jednak wśród opiekunek dużo częściej występuje odwrotna sytuacja. Chociaż nie znają zasad gramatycznych, a używane przez nie słownictwo jest dosyć ograniczone, są bardzo otwarte i komunikatywne. Osoby te doskonale sprawdzają się w roli opiekunek u niemieckich klientów i bardzo szybko się uczą.
Poza tym, nigdy nie wiadomo, do jakiej części Niemiec zostanie oddelegowana opiekunka. Nawet, jeżeli jej umiejętności językowe zostały ocenione jako bardzo dobre i nie ma ona trudności z dłuższymi, spójnymi wypowiedziami, istnieje ryzyko, że z powodu posługiwania się dialektem przez pacjenta lub klienta, początkowe porozumienie może być utrudnione. Do tego dochodzi kwestia wychowania w innych kulturach. W Polsce bardziej ceni się skromność. Natomiast, wg naszych obserwacji, w niemieckiej kulturze właśnie śmiałość ma wielokrotnie większe znaczenie. Dlatego klienci często wybierają bardziej otwarte i komunikatywne opiekunki.
Jak widać, ocena umiejętności językowych stanowi nie lada wyzwanie. Bywa ono skomplikowane szczególnie na początku. Z czasem jednak dużo łatwiej jest stwierdzić, czy ktoś naprawdę zna język obcy, czy tylko próbuje wzbudzić takie wrażenie. Mimo to, zawsze pozostaje ziarnko niepewności.
